Review sách: GIÁO SĨ TRỊ
Một tiếng chuông cảnh tỉnh và lời mời gọi canh tân tận căn trong đời sống Giáo hội
1. Ý tưởng của sách
Cuốn Giáo sĩ trị được viết như một lời cảnh tỉnh và lời mời gọi cấp bách nhằm chữa lành một căn bệnh trầm trọng đang đe dọa sự sống còn của đời sống Giáo hội: căn bệnh giáo sĩ trị. Tác giả không chỉ lên tiếng phê bình hiện tượng này, mà còn đưa ra một tầm nhìn canh tân cho mối tương quan giữa hàng giáo sĩ và giáo dân – không còn dựa trên mô hình quyền lực cha-con, mà trên nền tảng của một cộng đoàn bình đẳng trong phẩm giá từ bí tích Rửa tội.
2. Nội dung chính
Sách được chia làm hai phần chính, trình bày kỳ vọng cụ thể đối với hàng giáo sĩ và giáo dân, dựa trên một viễn tượng mới của Giáo hội sau cơn khủng hoảng.
- Phần dành cho các linh mục: Sách nêu rõ bốn vai trò cốt lõi mà cộng đoàn mong đợi nơi người mục tử:
Rao giảng Lời Chúa từ chính kinh nghiệm đức tin, không rao giảng như “người trên dạy bảo kẻ dưới.”
Chủ sự phụng vụ như một người đang thực sự cầu nguyện, chứ không chỉ đọc đúng nghi thức.
Đồng hành thiêng liêng với sự trưởng thành, biết lắng nghe và không áp đặt.
Lãnh đạo cộng đoàn bằng khả năng quy tụ, xây dựng, và trao quyền, không độc quyền và kiểm soát. - Phần dành cho giáo dân: Sách mời gọi người giáo dân phá bỏ não trạng “phụ thuộc”, chủ động lớn lên trong đời sống đức tin:
Học hỏi Lời Chúa một cách nghiêm túc và trưởng thành.
Tham dự phụng vụ với sự hiện diện thật sự và sống động.
Trưởng thành thiêng liêng bằng kỷ luật nội tâm và cầu nguyện sâu sắc.
Cùng chịu trách nhiệm xây dựng cộng đoàn, không đứng ngoài cuộc hay phê bình vô trách nhiệm.
Các chương sách được minh họa bằng nhiều câu chuyện thực tế – từ một phụ nữ nông dân dám ngắt lời vị linh mục đang độc thoại, đến một giáo dân thẳng thắn chất vấn một đức ông cố chấp, hay một cụ bà hấp hối trả lời vị linh mục non kinh nghiệm bằng một câu đầy khôn ngoan và thương mến. Những câu chuyện đời thường ấy phản ánh rõ nét mối tương quan cần được chữa lành giữa mục tử và đoàn chiên.
3. Tác giả
Tác giả là một chuyên gia lâu năm trong lĩnh vực phát triển tổ chức, đào tạo linh mục, đồng thời là người Công giáo sống đức tin một cách nghiêm túc và gắn bó sâu sắc với đời sống Giáo hội. Mặc dù giọng văn thẳng thắn và không ngại “gãi đúng chỗ ngứa”, tác giả không nhằm công kích hàng giáo sĩ, mà mong mỏi canh tân từ bên trong bằng lòng yêu mến và sự thật.
4. Điểm mới lạ
- Cách tiếp cận thực tế và đầy nhân bản: Sách không chỉ bàn luận lý thuyết hay thần học, mà đặt nền tảng trên thực tế đời sống mục vụ và cảm nghiệm đức tin cụ thể.
- Phá vỡ thụ động – đánh thức vai trò giáo dân: Tác giả không chỉ nói về “căn bệnh” của các giáo sĩ, mà mời gọi giáo dân từ bỏ vai trò nạn nhân để chủ động đứng dậy và trưởng thành.
- Ngôn ngữ trực diện, không ngại va chạm: Những từ ngữ như “tư thế nạn nhân”, “giáo sĩ trị kiểu nhà thờ”, “đọc lễ như tàu lửa”, “ngồi trên ghế rồi nghĩ là có quyền lãnh đạo” làm cho văn bản trở nên sống động và dễ nhớ.
5. Giá trị đặc sắc
Điều đặc biệt khiến cuốn sách trở nên đáng nhớ là tình yêu không khuất phục dành cho Giáo hội. Cuốn sách không chỉ phê bình, mà khơi gợi khát vọng canh tân sâu xa – một Giáo hội nơi mọi thành phần dân Chúa được yêu thương, tin tưởng, và cùng nhau thi hành sứ mạng Tin Mừng. Tác giả không mơ mộng một viễn cảnh lãng mạn, nhưng kiên trì mời gọi từng thay đổi nhỏ trong mỗi người – như một “men nhỏ” làm dậy cả thúng bột.
Kết luận
Giáo sĩ trị là một cuốn sách cần thiết – thẳng thắn, sâu sắc và đầy hy vọng. Nó dành cho mọi ai đang yêu mến Giáo hội và mong muốn canh tân đời sống cộng đoàn từ bên trong.
Để nhận file sách dịch miễn phí, xin đăng kí ở đường link: https://docs.google.com/forms/d/1_6FDiBF6vS7YvwE2hvxT3yXwUEqFc7NTAx1QTqN4Y6E/edit?usp=drive_web
https://www.facebook.com/groups/300253060745331/posts/1963205164450104/?__cft__[0]=AZYD2efEpgqm5WvgUvVuUBLALeqnUXPYZoVFgMreHl5pVQ1rLBr60i7m-5ldmoFqajGmbdlVaOIE66NPMNhV6MQFg2GkPCsX3N3JpXAfAHiN8VCMax8ADKftTmmOkUUwmXJ5KQbWbZpoP2RWU9ngm22rj8eQDFMq-lkcug8Wc4mFwA&__tn__=%2CO%2CP-R
Để nhận file sách dịch miễn phí, xin đăng kí ở đường link: https://docs.google.com/forms/d/1_6FDiBF6vS7YvwE2hvxT3yXwUEqFc7NTAx1QTqN4Y6E/edit?usp=drive_web
https://www.facebook.com/groups/300253060745331/posts/1963205164450104/?__cft__[0]=AZYD2efEpgqm5WvgUvVuUBLALeqnUXPYZoVFgMreHl5pVQ1rLBr60i7m-5ldmoFqajGmbdlVaOIE66NPMNhV6MQFg2GkPCsX3N3JpXAfAHiN8VCMax8ADKftTmmOkUUwmXJ5KQbWbZpoP2RWU9ngm22rj8eQDFMq-lkcug8Wc4mFwA&__tn__=%2CO%2CP-R
“Não trạng chưa được chất vấn:
Linh mục: ‘Vì được truyền chức, tôi có đủ mọi hồng ân mà giáo dân cần; tôi không cần phụ thuộc vào ân huệ của người khác.’
Linh mục: ‘Vì được truyền chức, tôi có đủ mọi hồng ân mà giáo dân cần; tôi không cần phụ thuộc vào ân huệ của người khác.’
Trong nền văn hoá mới của một Hội Thánh tương lai, vẫn sẽ còn có các linh mục và giáo dân. Nhưng điểm khác biệt sẽ nằm ở mối tương quan giữa họ. Một tương quan được đặt trên nền tảng chức tư tế chung của bí tích Rửa tội sẽ không phải là tương quan giữa bề trên và kẻ lệ thuộc, mà là tương quan tương hỗ. Những người đồng hàng có thể nhận ra và tôn trọng các ân huệ khác biệt nơi nhau mà không rơi vào não trạng hơn – kém, trên – dưới.
Các linh mục khôn ngoan sẽ nhận biết rằng có những giáo dân được Thiên Chúa ban cho năng lực đồng hành thiêng liêng sâu xa hơn chính mình.”
(Trích dịch từ sách Giáo sĩ trị – Clericalism)